Waterlinie Experience Tour

Deze tour bestaat uit meer dan 280 km fietsplezier langs de Oude Hollandse Waterlinie. Van Gorinchem tot Muiden en weer terug via Nieuwersluis, Woerden, Oudewater, Schoonhoven en Nieuwpoort, verdeeld in 8 dagtrajecten!

Hevige gevechten hebben langs deze Linie plaatsgevonden tijdens het rampjaar 1672. Ontdek deze spannende gevechtshistorie van de moeder der Waterlinies via vestingsteden, schansen, inundatievelden, sluizen. Rust lekker uit op een van de vele terrasjes onderweg of in een landelijke B&B. Leuk om te combineren met een museumbezoek.

Dagtraject 1: Van Gorinchem naar Schoonhoven
De route start in Gorinchem, één van de best bewaard gebleven vestingsteden van de Oude Hollandse Waterlinie met een belangrijke strategische functie. Samen met het kleine vestingstadje Woudrichem verdedigden zij de rivier tegen vijandelijke troepen, die via het water of via de hoger gelegen oeverwallen Holland zouden kunnen binnenvallen. Ze kregen hierdoor de bijnaam van Twin Cities, net zoals het authentieke vestingstadje Nieuwpoort en het zilverstadje Schoonhoven. In Nieuwpoort als in Schoonhoven kunt u heerlijk overnachten en eten om aan te sterken voor de tweede etappe.

Dagtraject 2: Van Schoonhoven naar Zwammerdam
Vanuit Schoonhoven fiets je langs het prachtige riviertje de Vlist, onderweg kom je langs de Koeneschans. Nu bijna niet voor te stellen, maar tijdens het rampjaar 1672 een belangrijk onderdeel van de Oude Hollandse Waterlinie. Maak gebruik van de VR paal en krijg een beeld hoe het vroeger was. Verderop kom je door Haastrecht en via Gouda, ook wel de achterkant van de Waterlinie genoemd, kom je uiteindelijk in Zwammerdam. Waar de Fransen flink huisgehouden hebben in 1672.  

Dagtraject 3: Van Zwammerdam naar Wilnis (TOP Pondsbroekersluis)
Nu komen we in een soort niemandsland. We volgen de grens tussen Zuid-Holland en Utrecht. Vroeger is hier hevig gestreden, nu een oer-Hollands landschap met weidse uitzichten, knotwilgen, koeien en heel veel water. Stel je voor dat de polders die je nu ziet allemaal onder water stonden. Een grote watervlakte tussen Holland en de vijand. Onderweg kom je langs twee voormalige posten: de Groene Jonker en Woerdens Verlaat.

Dagtraject 4: Van Wilnis naar Weesp
We beginnen in het polder- en plassenlandschap en geleidelijk komen we meer in bebouwd gebied. De stad komt weer dichterbij. We komen door het prachtige plaatsje Weesp. Na de belegering vin 1672 door de Fransen wordt besloten om er een echte vestingstad van te maken met grachten en vier bastions. Dit traject is een ultieme combinatie van stad en land, vesting en inundatie.

Dagtraject 5: Van Weesp via Muiden naar Breukelen
Als we Weesp verlaten fietsen we richting Muiden en komen we langs nabijgelegen forten zoals Hinderdam en Uitermeer. Met uitzicht op het vele water en het Muiderslot kan er een goede voorstelling gemaakt worden van hoe de Waterlinie eruit gezien heeft ttv 1672 met het Muiderslot als icoon. Het slot dat de vesting zo goed verdedigd heeft in de oorlog van 1672-1673. De vestingwerken zijn redelijk goed bewaard gebleven met nog elf bastions, enkele goed zichtbare beren in de gracht (een gemetselde dam in een vestinggracht) en een ravelijn (een versterkt eiland gelegen in de vestinggracht) met daarop het zogenaamde Muizenfort.

Dagtraject 6: Van Breukelen naar Oudewater
Breukelen wordt wel het mooiste dorp van Utrecht genoemd, gelegen langs water en een historisch centrum is het een super plek om te overnachten en vandaar uit verder te fietsen door het weidse plassengebied met weidevogels en koeien om zo in het Oudhollandse stadje Oudewater te komen. Waar het altijd levendig en gezellig is.  

Dagtraject 7: Van Oudewater naar Kinderdijk
Je fietst vandaag van Utrecht naar Zuid-Holland. Als je er niet op let zie je niet veel verschillen. Het blijft uiterst groen en weids en er is altijd water om je heen. Vroeger was dit grensgebied vaak het strijdtoneel tussen de Graven van Holland en de Bisschoppen van Utrecht. Water werd veelal ingezet in de strijd. Door water af te dammen konden overstromingen bij de buren plaatsvinden of handelsstromen letterlijk droog gelegd worden.

Dagtraject 8: Van Kinderdijk naar Gorichem
Kinderdijk, wie is er niet geweest… Een imposant fenomeen waar vele toeristen op af komen. Een staaltje waterschapskunsten die de Hollanders als geen ander beheersen. Nog steeds draaien en malen sommige molens. Met de molens en de wind in de rug word je weer naar Gorinchem geblazen, waar een heerlijk terrasje op je wacht.

Bon Repas

Ontdek de charmante buurtschap Bonrepas, gelegen tussen Schoonhoven en Vlist, langs de schilderachtige oevers van de rivier de Vlist. Met slechts ca. 30 huizen en ca. 75 bewoners straalt Bonrepas een sfeer van rust uit, waar ook de naam vandaan komt – bon repos, goede rust.

Geniet van de schoonheid van de omgeving terwijl je wandelt langs lommerrijke paden, kronkelende wegen en rustige lanen. Hier is de wereld even vertraagd, perfect om te genieten van de natuur en tot rust te komen.

Een gedetailleerde routebeschrijving:

  1. Vertrek vanaf TOP Schoonhoven en wandel richting de Veerpont (W 81).
  2. Loop door de Veerpoort en sla rechtsaf naar de Wal.
  3. Verlaat de Wal bij de katholieke St. Bartholomeuskerk en ga rechtdoor door het hek naar het Springerpark.
  4. Verlaat het park via het hek en sla rechtsaf op de Opweg. Volg het fietspad Van Heuven Goedhartweg.
  5. Sla linksaf bij de rotonde N 210 en vervolg de weg op de van Heuven Goedhartweg.
  6. Neem het fietspad Vinkenpad over het water en sla bij de t-splitsing rechtsaf naar Bonrepas (W 83). Geniet van het uitzicht op het riviertje de Vlist aan je linkerhand.
  7. Loop even over de brug bij W 25 voor een rustpauze en wellicht een interessant verhaal.
  8. Maak een stop bij Café De Vlist voor een hapje en een drankje aan de Franse Kade.
  9. Bewonder de historische Koeneschans aan de V Koeneschans.
  10. Vervolg je weg via de Oostvlisterdijk (W 84) en steek het bruggetje over de Vlist over.
  11. Breng een bezoek aan De Vlisterstee op Westvlisterdijk 57.
  12. Loop door het wijkje via het Geerpad (fietspad) naar W 12 en sla linksaf naar Bergweg.
  13. Volg de borden naar W 14, W 15, en W 16 langs Kadijk en Bovenberg en blijf de Opweg (W 83) volgen terug naar Schoonhoven.
  14. Eindig je wandeling langs de Voorhaven, die overgaat in de Lekdijk West. Hier kun je een bezoek brengen aan Hotel Restaurant Belvédère en genieten van het prachtige uitzicht op de rivier.
  15. Loop verder langs de Lek via De Kat en Wal, steek de Veerpoort over en keer terug naar het startpunt bij W 81.

Met een lengte van 13,79 km en een geschatte duur van 4 uur belooft de Bon Repas Wandelroute een unieke en rustige ervaring te worden. Veel plezier en geniet van de reis!

Lange Afstand Waterlinie fietsroute

Van Gorichem tot Muiden
Meer dan 120 km fietsplezier langs de Oude Hollandse Waterlinie. Hevige gevechten hebben langs deze Linie plaatsgevonden tijdens het rampjaar 1672, toen het volk redeloos, radeloos, reddeloos was. Ontdek deze spannende gevechtshistorie van de moeder der Waterlinies via vestingsteden, schansen, inundatievelden, sluizen. Rust lekker uit op een van de vele terrasjes onderweg of in een landelijke B&B. Leuk om te combineren met een bezoek aan Slot Loevestein, Fort Wierickerschans of het Muiderslot. Langs deze verhalende linieroute is van alles te beleven.

In tijden van oorlog je land onder water zetten, het is een typisch Nederlandse vinding. In het ‘Rampjaar’ 1672 werd water voor het eerst op grote schaal ingezet als verdedigingsmiddel. Toen een Franse legermacht van 120.000 man ons land binnenviel werd een brede strook land tussen de Zuiderzee (het huidige IJsselmeer) en de Biesbosch geïnundeerd (onder water gezet). De (Oude) Hollandse Waterlinie was een feit (Erfgoedhuis Zuid-Holland).

van Soldaat tot Zilversmid

‘Not all that glitters is gold’, dat weten ze in Schoonhoven maar al te goed. In het kleinste stadje van Nederland is het zilverwerk dat de klok slaat. Maar waar de bijnaam Zilverstad vandaan komt? Was het de zilverzucht van een Schoonhovense kasteelheer of zou het toch zijn afgeleid van de glimmende zwaarden waarmee in deze sleutelstad veelvuldig gevochten werd?

Waterlinie Luister Route Adriaan

Doorkruis het Oude Hollandse Waterliniegebied in het rampjaar 1672 net zoals boerenzoon Adriaan Claasz. Adriaan verlaat huis en haard om zich als soldaat aan te sluiten bij het leger van prins Willem III. Maar het zit hem niet mee. Op boeren heeft het leger het niet begrepen, en tegen het geweldige leger van de Fransen kan de Republiek niets beginnen of toch wel?

Gouden Eeuw Driehoek Route

Ontdek de prachtige Gouden Eeuw Driehoek Route, een fietsroute die je door schilderachtige polderlandschappen en historische stadjes zoals Schoonhoven, Oudewater, Gouda en Haastrecht leidt. Elk van deze charmante stadjes heeft zijn eigen rijke geschiedenis en unieke oude ambachten die bloeiden tijdens de Gouden Eeuw.

Routebeschrijving

Vanaf TOP Schoonhoven verken je de stad en bewonder je de historische bezienswaardigheden zoals het Zilvermuseum en het sfeervolle stadscentrum. Daarna fiets je door de prachtige polderlandschappen met oude molens richting Haastrecht en Gouda, waar je kunt genieten van een welverdiende pauze en de bezienswaardigheden kunt ontdekken. Je eindigt de reis weer terug in Schoonhoven, na de volledige schoonheid van de Gouden Eeuw Driehoek Route te hebben ervaren.

Informatie

Startpunt: TOP Schoonhoven
Eindpunt: TOP Schoonhoven
Lengte: 45,21 km
Duur: Ongeveer 4 uur

Twin Cities Oost Route

De Twin Cities Oost fietsroute verbindt de oude vestingsteden Schoonhoven en Nieuwpoort met een tocht langs de rivier de Lek. Het pontje van Ameide vaart van april tot oktober en brengt de fietsers en wandelaars naar de overkant.
De fietstocht kan gekoppeld worden aan de Twin Cities West Route voor de fiets.  Koppelen met de wandelroute, waarbij de geschiedenis van beide prachtige stadjes, uitgebreid met mooie verhalen, ruim aan bod komt is ook een optie.  

Twin Cities Route

Deze route verbindt de vestingsteden Schoonhoven en Nieuwpoort met elkaar. Tijdens het Rampjaar in 1672 vormden de vestingsteden Schoonhoven en Nieuwpoort de verdediging tegen de Fransen, die door wilden stoten naar het Westen. Ondanks tegenstand van de boerenbevolking werd de Lopikerwaard en een deel van de Alblasserwaard onder water gezet. Om de rivier ondoordringbaar te maken werden er bij Langerak 400 bomen in de Lek geheid.

Waterlinieommetje Schoonhoven

Door zijn stadsmuren en ligging aan de Lek had Schoonhoven  van oudsher een goede strategische positie. Tijdens de Tachtigjarige Oor­log werd Schoonhoven ingenomen door de Span­jaarden. Eenmaal weer in Hollandse handen werd onmiddellijk een begin gemaakt de aanleg van drie bastions. Inlegering en inundaties in 1672 legden een zwaar beslag op de inwoners van een vestingstad. Na het Rampjaar 1672 kwamen ook de west-en noordkant van de stad aan bod met  twee halfbastions bij de Lek en zes bastions in een boog om de stad. Schoonhoven was van toen af aan een vestingstad in de Hollandse Waterlinie.

Schoonhoven staat ook bekend als Zilverstad, wat tot uiting komt in het Nederlands Zilvermuseum en talloze zilverwinkels en- werkplaatsen. Tenslotte kunt u genieten van het uitgebreide aanbod van winkels en horecagelegenheden in de historische binnenstad en langs de Lek.

Schoonhoven, strategisch gelegen aan de Lek

Stadsmuren en een enigszins hoge ligging gaven de stad een goede strategische positie. Tijdens de Tachtigjarige Oor­log werd Schoonhoven ingenomen door de Span­jaarden. Eenmaal weer in Hollandse handen werd onmiddellijk een begin gemaakt met de verbe­tering van de stadsverdediging. Aan de oost-en zuidkant van de stad verrezen drie bastions, maar daar bleef het bij.

Inlegering en inundaties in 1672 legden een zwaar beslag op de inwoners van een vestingstad. Het gebrek aan ruimte in het met water omgeven Schoonhoven was niet alleen lastig, het was ook zeer ongezond. In het najaar van 1672 brak er in het garnizoen een besmettelijke ziekte uit, die door de bijzondere omstandigheden niet goed bestreden kon worden en vele slachtoffers maakte.

Na het Rampjaar 1672 kwamen ook de west-en noordkant van de stad aan bod. Het geheel van de omwalling bestond toen uit twee halfbastions bij de Lek en zes bastions in een boog om de stad. Schoonhoven was van toen af aan een vestingstad in de Hollandse Waterlinie.


IZI TRAVEL

Wilt u de wandelroute maken via IZI-TRAVEL? Hier volgt een korte uitleg hoe u de digitale routebeschrijving te zien krijgt:

  • Klik met uw muis op deze downloadlink.
    Ook op de telefoon is het mogelijk om de website te openen. Druk daarvoor ook op de downloadlink.
  • Als u de QR-code wilt gebruiken, kunt u deze met de telefooncamera scannen. Open de camera app en houdt de QR-code goed in beeld. Na een paar seconden ziet u, als het goed is, de website in beeld komen. Druk op de link, nu ziet u de route voor u.
  • U kunt op de bezienswaardigheden drukken voor de audiofragmenten. Deze krijgt u ook automatisch te horen als u de wandelroute aflegt.


KOMOOT


Wandeling

  1. Startpunt is de parkeerplaats op het Doelenplein. Het Doelenhuis, gebouwd in de zeventiende eeuw, was de ontmoetingsplek voor de burgerwacht en de schutterij.
  2. Vandaar via Wal en Lopikerstraat naar de Lopikersingel. Twee bastions zijn vandaar nog goed herkenbaar. Het bastion aan de overzijde dateren uit de tijd van de Tachtigjarige Oorlog (1568-1648). Het ene bastion is nu de katholieke begraafplaats, het andere ins onderdeel van het Leonard Springerpark. .
  3. De Lopikerwetering was tot 1920 de belang­rijkste (water)verbinding tussen Schoonhoven en Utrecht. De beurtvaartdienst ging ongeveer drie keer per week heen en weer en was geschikt voor zowel goederen- als personenvervoer.
  4. Via de Spoorsingel en de Groene Singel volgen we de oude contouren van de weste­lijke bastions die na het Rampjaar 1672 zijn aangelegd. Het ging om vijf nieuwe bastions aan de west-en noordzijde van de stad. Het gebied direct buiten de bastions mocht niet bebouwd worden om de militairen een vrij schootsveld te kunnen ge­ven. Het gebied heeft zijn landelijke karakter nog steeds weten te behouden..
  5. De watertoren van Schoonhoven dateert uit 1901 en is gebouwd in Chalet-stijl. Door de ontmanteling van de vestingwallen in de ne­gentiende eeuw kwam er ruimte voor industrie en nutsgebouwen.
  6. De Oude Singel is ontstaan uit een oude poldersloot en dateert uit het begin van de veertiende eeuw. De singel fungeerde tot en met 1672 als stadsgracht.
  7. Vanaf de Scheepmakershaven hebben we een bijzonder mooi uitzicht over de Lek. Links aan de overkant van de rivier ligt het vesting­stadje Nieuwpoort. In oorlogstijd kon men dit gedeelte van de Lek geheel bestrijken met ge­schut van beide kanten.
  8. De in renaissancestijl gebouwde Veerpoort stamt uit 1601. Het is de enige stadspoort die nog overeind staat van de oorspronkelijke vijf. De poort functioneert als coupure in de water­kering; bij zeer hoog water worden er balken in de poortopening aangebracht om het water te keren. Vlak buiten de toren staat het stand­beeld van Olivier van Noort, in 1598 de eerste Nederlander die om de wereld zeilde.
  9. De Wal is een onderdeel van de middeleeuw­se verdediging van de stad (veertiende eeuw). Aan de linkerzijde stond de stadsmuur met verdedigingstorens. Aan de rechterkant, buiten de stadsmuur, lag de stadsgracht.
  10. Een intact gebleven Beer. Dit metselwerk ver­bond ooit de vestingwerken met de rivierdijk en scheidde het water in de verdedigingsgracht van het buitenwater van de rivier de Lek, dat fluctueerde door eb en vloed. Bovenop de beer staat een zgn.  monnik, die de vij­and moest beletten om over te steken via de ezelsrug, de scherpe rand aan de bovenzijde.
  11. Vandaar weer naar de binnenstad. Het stadhuis dateert uit 1452 en is van oor­sprong gotisch. In latere eeuwen heeft men het verder uitgebreid en stijlaanpassingen toe­gevoegd.
  12. De Waag dateert uit de zeventiende eeuw, uit een tijd dat er nog veel hennep uit de om­geving van Schoonhoven werd gewogen. De hennep werd op lijnbanen tot draden, lijnen en touwen gedraaid. Grote afnemers van deze producten waren vooral de visserij en het scheepvaartbedrijf.
  13. In de voormalige Kazerne is nu het Zilvermuseum gevestigd. Het pand werd in  1627 gebouwd als Arsenaal. Midden 19e eeuw werd het een Kazerne; er werden een noord- en oostvleugel bijgebouwd, waardoor het complex een hoefijzervorm kreeg.
  14. Terug naar het Doelenplein via het prachtig gerenoveerde Leonard Springerpark ,dat met zijn hoogteverschillen een beeld geeft van het vroegere bastion.

Volg ons op sociale media

Contact

Oude Hollandse Waterlinie

De spannendste waterlinie van Nederland was ooit de meest succesvolle linie van Nederland. Nu vormt de Oude Hollandse Waterlinie een prachtig en uniek cultureel watererfgoed met vestingsteden, molens en gemalen, bruggen, sluizen en waterkeringen. De moeite waard om te bezoeken, beleven en beheren.


© 2022 Stichting Oude Hollandse Waterlinie. Alle rechten voorbehouden. | Contact