Waterlinie Experience Tour

Deze tour bestaat uit meer dan 280 km fietsplezier langs de Oude Hollandse Waterlinie. Van Gorinchem tot Muiden en weer terug via Nieuwersluis, Woerden, Oudewater, Schoonhoven en Nieuwpoort, verdeeld in 8 dagtrajecten!

Hevige gevechten hebben langs deze Linie plaatsgevonden tijdens het rampjaar 1672. Ontdek deze spannende gevechtshistorie van de moeder der Waterlinies via vestingsteden, schansen, inundatievelden, sluizen. Rust lekker uit op een van de vele terrasjes onderweg of in een landelijke B&B. Leuk om te combineren met een museumbezoek.

Dagtraject 1: Van Gorinchem naar Schoonhoven
De route start in Gorinchem, één van de best bewaard gebleven vestingsteden van de Oude Hollandse Waterlinie met een belangrijke strategische functie. Samen met het kleine vestingstadje Woudrichem verdedigden zij de rivier tegen vijandelijke troepen, die via het water of via de hoger gelegen oeverwallen Holland zouden kunnen binnenvallen. Ze kregen hierdoor de bijnaam van Twin Cities, net zoals het authentieke vestingstadje Nieuwpoort en het zilverstadje Schoonhoven. In Nieuwpoort als in Schoonhoven kunt u heerlijk overnachten en eten om aan te sterken voor de tweede etappe.

Dagtraject 2: Van Schoonhoven naar Zwammerdam
Vanuit Schoonhoven fiets je langs het prachtige riviertje de Vlist, onderweg kom je langs de Koeneschans. Nu bijna niet voor te stellen, maar tijdens het rampjaar 1672 een belangrijk onderdeel van de Oude Hollandse Waterlinie. Maak gebruik van de VR paal en krijg een beeld hoe het vroeger was. Verderop kom je door Haastrecht en via Gouda, ook wel de achterkant van de Waterlinie genoemd, kom je uiteindelijk in Zwammerdam. Waar de Fransen flink huisgehouden hebben in 1672.  

Dagtraject 3: Van Zwammerdam naar Wilnis (TOP Pondsbroekersluis)
Nu komen we in een soort niemandsland. We volgen de grens tussen Zuid-Holland en Utrecht. Vroeger is hier hevig gestreden, nu een oer-Hollands landschap met weidse uitzichten, knotwilgen, koeien en heel veel water. Stel je voor dat de polders die je nu ziet allemaal onder water stonden. Een grote watervlakte tussen Holland en de vijand. Onderweg kom je langs twee voormalige posten: de Groene Jonker en Woerdens Verlaat.

Dagtraject 4: Van Wilnis naar Weesp
We beginnen in het polder- en plassenlandschap en geleidelijk komen we meer in bebouwd gebied. De stad komt weer dichterbij. We komen door het prachtige plaatsje Weesp. Na de belegering vin 1672 door de Fransen wordt besloten om er een echte vestingstad van te maken met grachten en vier bastions. Dit traject is een ultieme combinatie van stad en land, vesting en inundatie.

Dagtraject 5: Van Weesp via Muiden naar Breukelen
Als we Weesp verlaten fietsen we richting Muiden en komen we langs nabijgelegen forten zoals Hinderdam en Uitermeer. Met uitzicht op het vele water en het Muiderslot kan er een goede voorstelling gemaakt worden van hoe de Waterlinie eruit gezien heeft ttv 1672 met het Muiderslot als icoon. Het slot dat de vesting zo goed verdedigd heeft in de oorlog van 1672-1673. De vestingwerken zijn redelijk goed bewaard gebleven met nog elf bastions, enkele goed zichtbare beren in de gracht (een gemetselde dam in een vestinggracht) en een ravelijn (een versterkt eiland gelegen in de vestinggracht) met daarop het zogenaamde Muizenfort.

Dagtraject 6: Van Breukelen naar Oudewater
Breukelen wordt wel het mooiste dorp van Utrecht genoemd, gelegen langs water en een historisch centrum is het een super plek om te overnachten en vandaar uit verder te fietsen door het weidse plassengebied met weidevogels en koeien om zo in het Oudhollandse stadje Oudewater te komen. Waar het altijd levendig en gezellig is.  

Dagtraject 7: Van Oudewater naar Kinderdijk
Je fietst vandaag van Utrecht naar Zuid-Holland. Als je er niet op let zie je niet veel verschillen. Het blijft uiterst groen en weids en er is altijd water om je heen. Vroeger was dit grensgebied vaak het strijdtoneel tussen de Graven van Holland en de Bisschoppen van Utrecht. Water werd veelal ingezet in de strijd. Door water af te dammen konden overstromingen bij de buren plaatsvinden of handelsstromen letterlijk droog gelegd worden.

Dagtraject 8: Van Kinderdijk naar Gorichem
Kinderdijk, wie is er niet geweest… Een imposant fenomeen waar vele toeristen op af komen. Een staaltje waterschapskunsten die de Hollanders als geen ander beheersen. Nog steeds draaien en malen sommige molens. Met de molens en de wind in de rug word je weer naar Gorinchem geblazen, waar een heerlijk terrasje op je wacht.

Waterlinieommetje Woudrichem

Woudrichem is een prachtige oude vestingstad aan de Merwede in de provincie Noord-Brabant in het Land van Heusden en Altena. Woudrichem telt ongeveer 4500 inwoners. Nabijgelegen kernen zijn Sleeuwijk, Rijswijk en Almkerk. De dichtstbijzijnde grote plaats is Gorinchem. Er zijn meerdere verklaringen voor de oorsprong van de plaatsnaam Woudrichem. De eerste en meest waarschijnlijke uitleg stelt dat de plaatsnaam afkomstig is van wald en heim, en duidt op een bosrijke omgeving. Een tweede uitleg is dat ene Heer Waldrik een huis oprichtte aan de oever van de Waal. Kom en bezoek dit oude plaatsje en doe aldaar het ‘waterlinieommetje’!

Woudrichem en Slot Loevestein

Vandaag de dag geldt Woudrichem als een van de mooiste vestingstadjes van de Hollandse Waterlinie.

De bastionvormen zijn goed te herkennen, evenals het ravelijn ter rechterzijde, waar de doorgaande weg de stad met de Schapendam verbindt. De vesting telt zeven bastions. Uit de tijd van de Oude Hollandse Waterlinie dateren enkele stenen beren, o.a. achter de Korenmolen Nooit Gedagt aan het eind van het bastion. De Water- of Gevangenpoort op het meest noordelijke bastion dateert van vroeger tijden.

In de 19e eeuw ging Woudrichem deel uitmaken van de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Enkele gebouwen zoals de kazerne aan de Vissersdijk en het Arsenaal dateren uit die tijd.

Vanaf de Rijkswal is slot Loevestein te zien, liggend aan de overkant van de rivier ter rechterzijde. Een excursie naar het slot is mogelijk, via het voetveer nabij de jachthaven. Het veerbootje brengt bezoekers naar de overkant. Daar loopt de Schouwendijk rechtstreeks naar Slot Loevestein.

Het slot wordt omgeven door een vestingwal met vijf bastions, daarbinnen ligt de vestingmuur. Alles binnen die muur is een bezoek waard, maar het hoogtepunt is uiteraard het kasteel zelf.


IZI TRAVEL

Wilt u de wandelroute maken via IZI-TRAVEL? Hier volgt een korte uitleg hoe u de digitale routebeschrijving te zien krijgt:

  • Klik met uw muis op deze downloadlink.
    Ook op de telefoon is het mogelijk om de website te openen. Druk daarvoor ook op de downloadlink.
  • Als u de QR-code wilt gebruiken, kunt u deze met de telefooncamera scannen. Open de camera app en houdt de QR-code goed in beeld. Na een paar seconden ziet u, als het goed is, de website in beeld komen. Druk op de link, nu ziet u de route voor u.
  • U kunt op de bezienswaardigheden drukken voor de audiofragmenten. Deze krijgt u ook automatisch te horen als u de wandelroute aflegt.


KOMOOT


Wandeling

  1. Startpunt is de parkeerplaats aan de Schapendam. Aan de overzijde ligt de vesting Woudrichem achter de stadswal. De bastionvormen zijn goed te herkennen, evenals het ravelijn waarover de doorgaande weg loopt die de stad met de Schapendam verbindt.
  2. De vroegere kazerne aan de Vissersdijk stamt uit 1854 en werd in dezelfde stijl als het Arsenaal (8) gebouwd. Tegenwoordig is hier Schenkerij De Teerkamer gevestigd. Op huisnummer 15 staat de Johannes Nepomukkerk.
  3. De Hoogstraat is een van de oudste straten van Woudrichem en telt veel bijzondere huizen en gevels uit de 17e en 18e eeuw. Aan het eind staat het vroegere stadhuis uit 1592, dat nu restaurant Het Oude Raedthuys herbergt en dat nog altijd een trouwlocatie is.
  4. Vanaf de Rijkswal is slot Loevestein te zien, rechts aan de overkant van de Afgedamde Maas..
  5. De vesting telt zeven bastions. De Water- of Gevangenpoort op het meest noordelijke bastion is na de grote stadsbrand van 1573 gebouwd en maakt deel uit van de in 1580 aangelegde omwalling. Tot in de 19de eeuw deed de poort dienst als gevangenis en zaten misdadigers hier in afwachting van hun vonnis. Nu kan er een hapje worden gegeten.
  6. De route volgt de wal verder naar het westen. Onderweg staat een stenen beer zonder monniken. De beer kan nu gepasseerd worden via de voetbrug. De wal blijven volgen via de Bagijnestraat tot de Kerkstraat.
  7. De Martinuskerk met zijn stompe toren dateert uit de 15 eeuw.
  8. In het voormalige Arsenaal uit 1851 werd vroeger oorlogsmateriaal opgeslagen. Aan de constructie van het gebouw is te zien dat het was berekend op zwaar materiaal, zoals kanonnen. Op de eerste verdieping van het voormalige Arsenaal uit 1851 is nu het Visserij- en Cultuurhistorisch Museum gehuisvest. Beneden is een feestzaal.
  9. Korenmolen Nooit Gedagt werd in of rond 1662 gebouwd, maar waarschijnlijk stond ook voor die tijd een molen op of vlakbij deze locatie. In 1995 werd de molen gerestaureerd.. De Nooit Gedagt is sindsdien weer vrijwel dagelijks in bedrijf. Beneden is een winkel met molenproducten.
  10. Achter de molen, op het eindpunt van het bastion, ligt een stenen beer met monnik.

Volg ons op sociale media

Contact

Oude Hollandse Waterlinie

De spannendste waterlinie van Nederland was ooit de meest succesvolle linie van Nederland. Nu vormt de Oude Hollandse Waterlinie een prachtig en uniek cultureel watererfgoed met vestingsteden, molens en gemalen, bruggen, sluizen en waterkeringen. De moeite waard om te bezoeken, beleven en beheren.

Het Gidsengilde Corvus organiseert speciaal op zaterdag 20 april een instaprondleiding vanwege het Weekend van het Verdedigingserfgoed. De gids neemt je mee op een rondwandeling door Nieuwpoort en maken het verhaal van de Vestingstad Nieuwpoort en haar rol in de geschiedenis van de Oude Hollandse Waterlinie nog meer beeldend!

🗓 20 April om 13.00 uur vanaf Museum Nieuwpoort. Kijk voor meer informatie in onze agenda. Zie link in bio.

Op de foto: Stenen beer.
📸 Beeldbank Oude Hollandse Waterlinie.

Eeuwenlang zorgden forten, bunkers, vestingen en linies voor de verdediging van ons land. Samen vormen zij het verdedigingserfgoed in Nederland. Op 20 en 21 april worden er honderden boeiende bouwwerken opengesteld, waaronder vele locaties binnen de Oude Hollandse Waterlinie.

© 2022 Stichting Oude Hollandse Waterlinie. Alle rechten voorbehouden. | Contact