Waterlinie Experience Tour

Deze tour bestaat uit meer dan 280 km fietsplezier langs de Oude Hollandse Waterlinie. Van Gorinchem tot Muiden en weer terug via Nieuwersluis, Woerden, Oudewater, Schoonhoven en Nieuwpoort, verdeeld in 8 dagtrajecten!

Hevige gevechten hebben langs deze Linie plaatsgevonden tijdens het rampjaar 1672. Ontdek deze spannende gevechtshistorie van de moeder der Waterlinies via vestingsteden, schansen, inundatievelden, sluizen. Rust lekker uit op een van de vele terrasjes onderweg of in een landelijke B&B. Leuk om te combineren met een museumbezoek.

Dagtraject 1: Van Gorinchem naar Schoonhoven
De route start in Gorinchem, één van de best bewaard gebleven vestingsteden van de Oude Hollandse Waterlinie met een belangrijke strategische functie. Samen met het kleine vestingstadje Woudrichem verdedigden zij de rivier tegen vijandelijke troepen, die via het water of via de hoger gelegen oeverwallen Holland zouden kunnen binnenvallen. Ze kregen hierdoor de bijnaam van Twin Cities, net zoals het authentieke vestingstadje Nieuwpoort en het zilverstadje Schoonhoven. In Nieuwpoort als in Schoonhoven kunt u heerlijk overnachten en eten om aan te sterken voor de tweede etappe.

Dagtraject 2: Van Schoonhoven naar Zwammerdam
Vanuit Schoonhoven fiets je langs het prachtige riviertje de Vlist, onderweg kom je langs de Koeneschans. Nu bijna niet voor te stellen, maar tijdens het rampjaar 1672 een belangrijk onderdeel van de Oude Hollandse Waterlinie. Maak gebruik van de VR paal en krijg een beeld hoe het vroeger was. Verderop kom je door Haastrecht en via Gouda, ook wel de achterkant van de Waterlinie genoemd, kom je uiteindelijk in Zwammerdam. Waar de Fransen flink huisgehouden hebben in 1672.  

Dagtraject 3: Van Zwammerdam naar Wilnis (TOP Pondsbroekersluis)
Nu komen we in een soort niemandsland. We volgen de grens tussen Zuid-Holland en Utrecht. Vroeger is hier hevig gestreden, nu een oer-Hollands landschap met weidse uitzichten, knotwilgen, koeien en heel veel water. Stel je voor dat de polders die je nu ziet allemaal onder water stonden. Een grote watervlakte tussen Holland en de vijand. Onderweg kom je langs twee voormalige posten: de Groene Jonker en Woerdens Verlaat.

Dagtraject 4: Van Wilnis naar Weesp
We beginnen in het polder- en plassenlandschap en geleidelijk komen we meer in bebouwd gebied. De stad komt weer dichterbij. We komen door het prachtige plaatsje Weesp. Na de belegering vin 1672 door de Fransen wordt besloten om er een echte vestingstad van te maken met grachten en vier bastions. Dit traject is een ultieme combinatie van stad en land, vesting en inundatie.

Dagtraject 5: Van Weesp via Muiden naar Breukelen
Als we Weesp verlaten fietsen we richting Muiden en komen we langs nabijgelegen forten zoals Hinderdam en Uitermeer. Met uitzicht op het vele water en het Muiderslot kan er een goede voorstelling gemaakt worden van hoe de Waterlinie eruit gezien heeft ttv 1672 met het Muiderslot als icoon. Het slot dat de vesting zo goed verdedigd heeft in de oorlog van 1672-1673. De vestingwerken zijn redelijk goed bewaard gebleven met nog elf bastions, enkele goed zichtbare beren in de gracht (een gemetselde dam in een vestinggracht) en een ravelijn (een versterkt eiland gelegen in de vestinggracht) met daarop het zogenaamde Muizenfort.

Dagtraject 6: Van Breukelen naar Oudewater
Breukelen wordt wel het mooiste dorp van Utrecht genoemd, gelegen langs water en een historisch centrum is het een super plek om te overnachten en vandaar uit verder te fietsen door het weidse plassengebied met weidevogels en koeien om zo in het Oudhollandse stadje Oudewater te komen. Waar het altijd levendig en gezellig is.  

Dagtraject 7: Van Oudewater naar Kinderdijk
Je fietst vandaag van Utrecht naar Zuid-Holland. Als je er niet op let zie je niet veel verschillen. Het blijft uiterst groen en weids en er is altijd water om je heen. Vroeger was dit grensgebied vaak het strijdtoneel tussen de Graven van Holland en de Bisschoppen van Utrecht. Water werd veelal ingezet in de strijd. Door water af te dammen konden overstromingen bij de buren plaatsvinden of handelsstromen letterlijk droog gelegd worden.

Dagtraject 8: Van Kinderdijk naar Gorichem
Kinderdijk, wie is er niet geweest… Een imposant fenomeen waar vele toeristen op af komen. Een staaltje waterschapskunsten die de Hollanders als geen ander beheersen. Nog steeds draaien en malen sommige molens. Met de molens en de wind in de rug word je weer naar Gorinchem geblazen, waar een heerlijk terrasje op je wacht.

Waterlinieommetje Weesp

Weesp kent een rijke geschiedenis. Vanwege de strategische ligging aan de Vecht heeft Weesp een belangrijke rol gespeeld in de bescherming van Holland als onderdeel van de Oude Hollandse Waterlinie. Dat Weesp een belangrijke vestingstad was, blijkt onder meer uit de vestinggracht, het Fort van Weesp en het Fort aan de Ossenmarkt. Ook zeker de moeite waard zijn de schitterende monumentale panden in de historische binnenstad, zoals het Stadhuis en panden langs de Oude Gracht. Een erg leuke manier om de historie van Weesp in het kader van de Oude Hollandse Waterlinie te beleven is door een ‘ommetje’ langs de hoogtepunten te maken. Op recreatiegebied zijn er verder vele mooie en afwisselende wandel- en fietstochten te maken. Bent u uitgewandeld of- gefietst? Dan kunt u een van de leuke musea van Weesp bezoeken of gebruik maken van de vele horecagelegenheden en authentieke winkels in de historische straten.

Weesp, poort naar Amsterdam

Na het Rampjaar 1672 ging men eindelijk werk maken van het al in 1651 opgestelde vestingplan voor Weesp. Aan de kant van de Vecht en de zuidkant werden vier bastions gebouwd. Ook de Ossenmarkt werd aangelegd.

Maar wegens geldgebrek werden de andere  geplande bastions aan de noord- en westkant nooit gerealiseerd. Wel is nog steeds de vorm van die vier bastions en de beoogde singelloop nog goed te herkennen. Weesp is dus een half voltooide vesting.

Sporen van verdedigingswerken zijn het best te zien aan de oost- en zuidkant van de oude stad, zoals het Utrechtse Front. Het ronde Fort op de Ossenmarkt was onderdeel van de Nieuwe Hollandse Waterlinie.

IZI TRAVEL

Wilt u de wandelroute maken via IZI-TRAVEL? Hier volgt een korte uitleg hoe u de digitale routebeschrijving te zien krijgt:

Wilt u de wandelroute maken? Hier een korte uitleg hoe u de digitale routebeschrijving te zien krijgt:

  • Klik met uw muis op deze downloadlink.
    Ook op de telefoon is het mogelijk om de website te openen. Druk daarvoor ook op de downloadlink.
  • Als u de QR-code wilt gebruiken, kunt u deze met de telefooncamera scannen. Open de camera app en houdt de QR-code goed in beeld. Na een paar seconden ziet u, als het goed is, de website in beeld komen. Druk op de link, nu ziet u de route voor u.
  • U kunt op de bezienswaardigheden drukken voor de audiofragmenten. Deze krijgt u ook automatisch te horen als u de wandelroute aflegt.

KOMOOT

Wandeling

  1. De wandeling begint bij station Weesp. Aan het plein staat een zonnewijzer van de Weesper cacaofabriek Van Houten & Zonen. De zonnewijzer stond oorspronkelijk op het bedrijfsterrein en is nu een herinnering aan de anderhalve eeuw dat Van Houten in Weesp gevestigd was. Langs de Herensingel en de Stationsweg zijn nog enkele voorbeelden te zien van de deftige stationswijk die hier vroeger lag.
  2. In de 16e eeuw werd hier een eerste sluis in het Smal Weesp gebouwd, in het verlengde van de Weespertrekvaart. De huidige sluis stamt uit 1816. Verderop ligt de Oude Zwaantjesbrug. Net om de hoek, aan de Hoogstraat 1 en 2, bevindt zich de sluiswachterswoning.
  3. In de Vecht, aan de oostkant van de stad ligt een eilandje. Daarop ligt het mooi gerestaureerde torenfort aan de Ossenmarkt. De ronde bakstenen toren uit 1869 was bedoeld om een vijandelijke opmars tegen Amsterdam te stuiten. Al snel na de voltooiing bleek de toren militair-technisch achterhaald te zijn. Momenteel wordt het door verschillende culturele instellingen gebruikt.
  4. Voor de bouw van het torenfort werd de Ossenmarkt ingrijpend veranderd. Het fort kwam in de plaats van de in 1676 gebouwde ’s-Gravelandse Poort, die de bastions Bakkerschans en Nieuwe Achtkant verbond.
  5. Tussen 1672 en 1676 werd aan de zuidkant van Weesp het Utrechtse front aangelegd, vergelijkbaar met de bastions aan de Ossenmarkt. Hier moest echter rekening worden gehouden met de aanwezigheid van twee molens.
  6. Op de Draaiersschans stond in de 17e eeuw een voor de stad gezichtsbepalende molen. Ook bevinden zich op dit bastion nog bunkers van voor de Tweede Wereldoorlog. Aan de overkant van het bastion staat een rij houten huizen uit het begin van de 20e eeuw. Deze herinneren aan de Vestingwet van 1874. Alle houten bouwwerken binnen de zogenaamde verboden kringen moesten zo snel mogelijk kunnen worden verwijderd, dan wel afgebrand om in oorlogstijd een vrij schootsveld te creëren.
  7. In het oorspronkelijke vestingplan waren er acht bastions voorzien waarvan twee aan de oostkant en twee aan de zuidkant van Weesp. De westelijke en noordelijke bastions zijn nooit gerealiseerd maar nog wel terug te vinden in het stratenplan en de ligging van de buitentuintjes.
  8. De villa Casparus werd tussen 1897 en 1901 gebouwd in opdracht van Casparus van Houten jr. (1844-1901), directeur van de cacaofabriek. Het pand kreeg negentig kamers, maar Van Houten zou er niet lang van genieten: hij overleed in het jaar dat het huis klaar was. De tuinen zijn aangelegd door tuinarchitect Leonard Springer.

Even verderop aan de Korte Stammerdijk staat korenmolen ’t Haantje, een van de drie molens die de stad nog rijk is. Ooit waren het er 25. ’t Haantje is een van de weinige stelling-wipmolens van Nederland.

  1. Het Neoclassicistische stadhuis werd gebouwd in 1776 door architect Jacob Otten Husly (1738-1796), die ook onder meer het Groninger stadhuis ontwierp. Het gebouw herbergt nu het Museum Weesp, met een belangrijke collectie Weesper porselein uit de 18e eeuw.

Volg ons op sociale media

Contact

Oude Hollandse Waterlinie

De spannendste waterlinie van Nederland was ooit de meest succesvolle linie van Nederland. Nu vormt de Oude Hollandse Waterlinie een prachtig en uniek cultureel watererfgoed met vestingsteden, molens en gemalen, bruggen, sluizen en waterkeringen. De moeite waard om te bezoeken, beleven en beheren.


© 2022 Stichting Oude Hollandse Waterlinie. Alle rechten voorbehouden. | Contact