Waterlinie Experience Tour

Deze tour bestaat uit meer dan 280 km fietsplezier langs de Oude Hollandse Waterlinie. Van Gorinchem tot Muiden en weer terug via Nieuwersluis, Woerden, Oudewater, Schoonhoven en Nieuwpoort, verdeeld in 8 dagtrajecten!

Hevige gevechten hebben langs deze Linie plaatsgevonden tijdens het rampjaar 1672. Ontdek deze spannende gevechtshistorie van de moeder der Waterlinies via vestingsteden, schansen, inundatievelden, sluizen. Rust lekker uit op een van de vele terrasjes onderweg of in een landelijke B&B. Leuk om te combineren met een museumbezoek.

Dagtraject 1: Van Gorinchem naar Schoonhoven
De route start in Gorinchem, één van de best bewaard gebleven vestingsteden van de Oude Hollandse Waterlinie met een belangrijke strategische functie. Samen met het kleine vestingstadje Woudrichem verdedigden zij de rivier tegen vijandelijke troepen, die via het water of via de hoger gelegen oeverwallen Holland zouden kunnen binnenvallen. Ze kregen hierdoor de bijnaam van Twin Cities, net zoals het authentieke vestingstadje Nieuwpoort en het zilverstadje Schoonhoven. In Nieuwpoort als in Schoonhoven kunt u heerlijk overnachten en eten om aan te sterken voor de tweede etappe.

Dagtraject 2: Van Schoonhoven naar Zwammerdam
Vanuit Schoonhoven fiets je langs het prachtige riviertje de Vlist, onderweg kom je langs de Koeneschans. Nu bijna niet voor te stellen, maar tijdens het rampjaar 1672 een belangrijk onderdeel van de Oude Hollandse Waterlinie. Maak gebruik van de VR paal en krijg een beeld hoe het vroeger was. Verderop kom je door Haastrecht en via Gouda, ook wel de achterkant van de Waterlinie genoemd, kom je uiteindelijk in Zwammerdam. Waar de Fransen flink huisgehouden hebben in 1672.  

Dagtraject 3: Van Zwammerdam naar Wilnis (TOP Pondsbroekersluis)
Nu komen we in een soort niemandsland. We volgen de grens tussen Zuid-Holland en Utrecht. Vroeger is hier hevig gestreden, nu een oer-Hollands landschap met weidse uitzichten, knotwilgen, koeien en heel veel water. Stel je voor dat de polders die je nu ziet allemaal onder water stonden. Een grote watervlakte tussen Holland en de vijand. Onderweg kom je langs twee voormalige posten: de Groene Jonker en Woerdens Verlaat.

Dagtraject 4: Van Wilnis naar Weesp
We beginnen in het polder- en plassenlandschap en geleidelijk komen we meer in bebouwd gebied. De stad komt weer dichterbij. We komen door het prachtige plaatsje Weesp. Na de belegering vin 1672 door de Fransen wordt besloten om er een echte vestingstad van te maken met grachten en vier bastions. Dit traject is een ultieme combinatie van stad en land, vesting en inundatie.

Dagtraject 5: Van Weesp via Muiden naar Breukelen
Als we Weesp verlaten fietsen we richting Muiden en komen we langs nabijgelegen forten zoals Hinderdam en Uitermeer. Met uitzicht op het vele water en het Muiderslot kan er een goede voorstelling gemaakt worden van hoe de Waterlinie eruit gezien heeft ttv 1672 met het Muiderslot als icoon. Het slot dat de vesting zo goed verdedigd heeft in de oorlog van 1672-1673. De vestingwerken zijn redelijk goed bewaard gebleven met nog elf bastions, enkele goed zichtbare beren in de gracht (een gemetselde dam in een vestinggracht) en een ravelijn (een versterkt eiland gelegen in de vestinggracht) met daarop het zogenaamde Muizenfort.

Dagtraject 6: Van Breukelen naar Oudewater
Breukelen wordt wel het mooiste dorp van Utrecht genoemd, gelegen langs water en een historisch centrum is het een super plek om te overnachten en vandaar uit verder te fietsen door het weidse plassengebied met weidevogels en koeien om zo in het Oudhollandse stadje Oudewater te komen. Waar het altijd levendig en gezellig is.  

Dagtraject 7: Van Oudewater naar Kinderdijk
Je fietst vandaag van Utrecht naar Zuid-Holland. Als je er niet op let zie je niet veel verschillen. Het blijft uiterst groen en weids en er is altijd water om je heen. Vroeger was dit grensgebied vaak het strijdtoneel tussen de Graven van Holland en de Bisschoppen van Utrecht. Water werd veelal ingezet in de strijd. Door water af te dammen konden overstromingen bij de buren plaatsvinden of handelsstromen letterlijk droog gelegd worden.

Dagtraject 8: Van Kinderdijk naar Gorichem
Kinderdijk, wie is er niet geweest… Een imposant fenomeen waar vele toeristen op af komen. Een staaltje waterschapskunsten die de Hollanders als geen ander beheersen. Nog steeds draaien en malen sommige molens. Met de molens en de wind in de rug word je weer naar Gorinchem geblazen, waar een heerlijk terrasje op je wacht.

Fietsroute langs historische plaatsen

Deze fietsroute brengt je dwars door Weesp, Abcoude en Vreeland, stuk voor stuk plaatsjes die een eigen sfeer meedragen. Weesp, met zijn oude straatjes en molens is een vesting van waaruit je uitkijkt over de Vecht. Bij het plaatsje Vreeland ligt Kasteel Vreeland, ontstaan in de 13e eeuw. Het is gebouwd door de bisschop van Utrecht. Ook fiets je door Abcoude, met een gedeeltelijk beschermd dorpsgezicht. Het heeft leuke bezienswaardigheden zoals molens en een oud fort. Ook brengt deze route je langs de Gaasperplas, aan de zuidrand van Amsterdam. Deze natuurrijke plas is eind jaren 60 in de vorige eeuw ontstaan door de zandwinning voor de Gaasperdam.

Waterlinieommetje Nieuwersluis

Nieuwersluis is een kleine plaats binnen de gemeente Stichtse Vecht in de Nederlandse provincie Utrecht. Het ligt halverwege Loenen en Breukelen. Nieuwersluis is gebouwd rondom een sluis tussen de rivier de Vecht en de Angstel. In 1672 hield de vesting Nieuwersluis stand tegen de oprukkende Franse legers. Vanaf 1673 maakte Nieuwersluis deel uit van de Oude Hollandse Waterlinie en in 1850 werd de vesting onderdeel van de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Binnen het fort stonden ook boerderijen en Nieuwersluis kon daarom worden beschouwd als vestingdorp. Nieuwersluis is nog steeds het bezoeken meer waard! Kom daarom naar Nieuwersluis en doe het ‘ommetje’!

Nieuwersluis, strategisch gelegen

Nieuwersluis is een piepklein vestingstadje,  aangelegd rondom het schutsluisje in de Nieuwe Wetering, Dit sluisje speelde eeuwenlang een belangrijke rol in de verkeersverbinding tussen Amsterdam en Utrecht en werd in 1672 ook gebruikt voor de inundatie van het achterland. Maar het vestingstadje heeft zich nooit verder ontwikkeld. Uit de periode van de Oude Hollandse Waterlinie dateren o.m. een stenen beer, het Arsenaal uit 1793 en enkele gebouwen langs het Grachtje.

Aan de westelijke Vechtoever zijn de restanten van de vroegere vestinggracht nog duidelijk te zien, al zijn ze vergraven ten behoeve van Fort Nieuwersluis. Ook aan de oostelijke Vechtoever is de vestinggracht nog herkenbaar in het landschap.  Het pad langs de zwemplas vormt de zuidelijke begrenzing. De bocht in de Mijndensedijk loopt parallel met de vroegere vestinggracht; het boerenpad dat het land inloopt volgt de vroegere singel. Helaas is het niet mogelijk om helemaal rond de vroegere vesting te lopen en zo een goed beeld te krijgen van het grachtenpatroon

IZI TRAVEL

Wilt u de wandelroute maken via IZI-TRAVEL? Hier een korte uitleg hoe u de digitale routebeschrijving te zien krijgt:

  • Klik met uw muis op deze downloadlink.
    Ook op de telefoon is het mogelijk om de website te openen. Druk daarvoor ook op de downloadlink.
  • Als u de QR-code wilt gebruiken, kunt u deze met de telefooncamera scannen. Open de camera app en houdt de QR-code goed in beeld. Na een paar seconden ziet u, als het goed is, de website in beeld komen. Druk op de link, nu ziet u de route voor u.
  • U kunt op de bezienswaardigheden drukken voor de audiofragmenten. Deze krijgt u ook automatisch te horen als u de wandelroute aflegt.

KOMOOT

Wandeling

  1. Vertrekpunt voor de wandeling is het Zandpad aan de oostelijke oever van de Vecht, tegenover het militaire complex uit de 19e eeuw, dat onderdeel is van de Nieuwe Hollandse Waterlinie). De kazerne wordt nu gebruikt als penitentiaire inrichting en het hele complex is dan ook niet toegankelijk. Onder de brug bevindt zich een beer, een restant van de 17e-eeuwse vestingwerken.
  2. Aan het Zandpad ligt de – in Neoclassicistische stijl gebouwde – Pupillenschool uit 1877, met de opwekkende gevelopschriften Trouw tot in den Dood en Eer aan de Wapens. Daarnaast staan een loods uit 1877 en een blokje kazernewoningen in dezelfde stijl.
  3. Achter de bebouwing bevindt zich het hoofdgebouw, de Koning Willem III-kazerne. Deze werd in 1880 gebouwd als opleidingsinstituut voor onderofficieren. De kazerne is nu in gebruik als vrouwengevangenis. Iets verderop, in noordelijke richting, staat de monumentale directeurswoning behorende bij de Pupillenschool.
  4. Vlakbij de karakteristieke ophaalbrug werd in 1875 de Damsluis gebouwd. Met deze Damsluis kon het Vechtwater ten zuiden van Nieuwersluis worden opgestuwd waardoor ten oosten van de Vecht terreinen onder water konden worden gezet
  5. Aan de noordkant liggen resten van de vroegere vestinggracht uit de tijd van de Oude Hollandse Waterlinie, met onder meer een houten woning De Schans.
  6. De bebouwing in het gebied van de oorspronkelijke vesting is geconcentreerd rond het inundatie- en schutsluisje in de Nieuwe Wetering. Aan weerszijden van deze vaart ligt de bebouwing aan een straat met de naam Grachtje.
  7. Het belangrijkste historische gebouw van Nieuwersluis uit de Oude Hollandse Waterlinie is het Arsenaal dat in 1793 werd voltooid.
  8. Aan de zuidwestkant van het dorp ligt Fort Nieuwersluis, in 1849-1851 aangelegd voor 450 soldaten. Het fort bestaat uit onder meer een torenfort, een bomvrije kazerne en remises. Het complex is in handen van Natuurmonumenten en is vanwege de hoge natuurwaarden (onder andere vleermuizenkolonies) beperkt toegankelijk.
  9. Even verderop, kort voor het aan de Vecht gelegen huis Rio Verde, begint een pad dat langs de overzijde van de fortgracht loopt. Dit komt uit bij de Nieuwe Wetering en buigt dan af richting het Amsterdam-Rijnkanaal. Aan de overzijde van de wetering voert de wandeling via de Stationsweg terug naar Nieuwersluis. Vanaf het wandelpad is het fort goed te zien.
  10. Tussen Nieuwersluis en Breukelen staan langs de Vechtoevers talrijke buitenplaatsen, die in de 17e en 18e eeuw door rijke Amsterdamse kooplieden zijn gebouwd. De parken zijn vaak toegankelijk, zowel vanaf de Rijksstraatweg als vanaf het Amsterdam-Rijnkanaal. De buitenhuizen, zoals Sterreschans, Rupelmonde en Over-Holland (11) liggen aan de Vecht, de parken aan de andere zijde van de Rijksstraatweg.

Volg ons op sociale media

Contact

Oude Hollandse Waterlinie

De spannendste waterlinie van Nederland was ooit de meest succesvolle linie van Nederland. Nu vormt de Oude Hollandse Waterlinie een prachtig en uniek cultureel watererfgoed met vestingsteden, molens en gemalen, bruggen, sluizen en waterkeringen. De moeite waard om te bezoeken, beleven en beheren.


© 2022 Stichting Oude Hollandse Waterlinie. Alle rechten voorbehouden. | Contact