Auteur: Ole Pelser

Wat is erfgoed, wie bepaalt dat en hoe wordt iets erfgoed? Welke belangen en emoties spelen er mee? Voor leerlingen in het basisonderwijs is de website van het project ‘Erfgoedwijzer met de klas’ een kennismaking met het thema erfgoed en een aantal daarvoor relevante vragen. 

De website biedt lesmateriaal, tools en trainingen voor de groepen 1 tot en met 8 van het basisonderwijs. De lessen zijn makkelijk te verbinden met burgerschap, taal, oriëntatie op jezelf en de wereld en kunstzinnige oriëntatie. Ze sluiten ook aan op de doelen van de Vreemdzame School en Kanjertraining. De lessen en tools zijn tot stand gekomen door een samenwerking van erfgoedinstellingen en onderwijsinstellingen, onder coördinatie van Landschap Erfgoed Utrecht. Het project is mogelijk gemaakt door het Fonds voor Cultuurparticipatie. 

Ontwikkeld door: Erfgoedhuis Zuid-Holland 

Ga mee op avontuur in rampjaar 1672 Boerenzoon Adriaan Claasz en boodschapper Henrick van Wegen doorkruisen in het rampjaar 1672 het gebied langs de Oude Hollandse Waterlinie, van Ameide tot Nieuwkoop. Allebei zijn ze op zoek naar prins Willem III, op wie alle Hollanders hun laatste hoop hebben gevestigd. De Fransen hebben bijna heel de Republiek onder de voet gelopen. Nu is Holland aan de beurt…

Je komt o.a. langs Ameide, Nieuwpoort, Schoonhoven, Koeneschans, Haastrecht, Goejanverwellesluis, Fort Nieuwerbrug, Woerdense Verlaat, Zwammerdam en Gouda.

Er is ook een mooie folder over de Waterlinie Audiotours, deze is o.a. verkrijgbaar bij de Linie Attractiepunten, VVV Gouda en het Nederlands Zilvermuseum Schoonhoven.

Ontwikkeld door: Struinen en Vorsen 

In sommige musea is de historische speelfilm Zondvloed te zien, dat gaat over een boerengezin tijdens het Rampjaar 1672, ook is de dronevideo Waterlinie in Vogelvlucht  in verschillende musea te zien.  

Zondvloed is een korte historische speelfilm (8 minuten) die het verhaal vertelt van jonge boerenzoon Sijmen in een historisch kantelpunt binnen onze geschiedenis, Rampjaar 1672 

Zondvloed is op 18 maart 2022 in première gegaan tijdens de opening van het jubeljaar 350 jaar Oude Hollandse Waterlinie en is te zien in het ‘nieuwe oude’ stadhuis in Nieuwpoort. De film maakt onderdeel uit van het Waterlinie Experience Pakket. De film is voor iedereen online beschikbaar via https://www.struinenenvorsen.nl/oude-hollandse-waterlinie/voel-film/ 

Zondvloed is een initiatief van de Stichting Struinen en is onderdeel van de erfgoedlijn Oude Hollandse Waterlinie van de provincie Zuid-Holland mede ondersteund door de provincie Utrecht, gemeenten Molenlanden, Krimpenerwaard, Gorinchem, Hoogheemraadschap Stichtse Rijnlanden, Prins Bernhard fonds en stichting Bisdom van Vliet. 

Ontwikkeld door: Struinen en Vorsen i.s.m. Vector Amsterdam.  

Rampjaar voor kids is een educatieproject gericht op leerlingen van groep 7 en 8 van het basisonderwijs. Het project wil leerlingen bij de Rampjaarherdenking betrekken door de volgende activiteiten:

• informeren: het geven van feitelijke (achtergrond)informatie over het Rampjaar 1672.
• beleven: deze periode levend maken door te koppelen aan de geschiedenis van de eigen (vesting)stad of streek (bijv. waterlinies) of bekende personen, bijv. De Ruyter).
• herdenken: de Rampjaarherdenking koppelen aan belangrijke waarden zoals vrijheid van meningsuiting en tolerantie en actuele thema’s als het vluchtelingenvraagstuk, internationale samenwerking enz.. (lessons to be learned).

Het project omvat de volgende producten:

1. Een lespakket met een digitale presentatie van het Rampjaar voor klassikale vertoning met korte filmpjes, posters en kaarten over het Rampjaar 1672 en een docentenhandleiding met tips en lessen voor verwerking. Het pakket bevat ook links naar reeds bestaande educatiepakketten over gerelateerde thema’s (bijv. Oude Hollandse Waterlinie, Zuiderwaterlinie en Bommen Berend). Voorjaar 2021 werd een pilot Rampjaar voor kids uitgevoerd op tien basisscholen in Midden-Holland.

2. Een educatieve website www.1672.nl met bronnen en beeldmateriaal voor werkstukken, waarmee leerlingen creatief aan de slag kunnen, en tips voor koppeling Rampjaarherdenking aan actuele thema’s, zoals vrijheid en democratie.

3. Een verdiepingsmateriaal met stripboeken over de Oude Hollandse Waterlinie, Michiel de Ruyter en Bommen Berend, en met routes en apps voor beleving in de vestingsteden en waterlinies.

Ontwikkeld door: Stichting Platform Rampjaarherdenking 1672 – 2022 

In april 2022 publiceert uitgeverij Waanders een heruitgave van Franse Tirannie, een nieuwe Spiegel voor de Jeugd, een schoolboek uit 1672 over de Franse oorlogsmisdaden in Midden-Holland. Ter gelegenheid van deze heruitgave verzorgt het Platform Rampjaarherdenking i.s.m. Probiblio (zie ook hun educatieve projecten onder nr. 2) in 2022 een publieksprogramma bestaande uit een expositie-tournee langs bibliotheken in Midden-Holland.

In deze expositie staan de beschreven gebeurtenissen (met fact-checking) en de rol van nationalistische schoolboeken in de Gouden Eeuw centraal. In welke dorpen en steden vonden de beschreven oorlogsmisdaden plaats? Zijn hiervan bewijzen te vinden? Waarom was dit schoolboek zo invloedrijk en bepalend?

De expositie omvat een serie banners met informatie, enkele prenten over het Rampjaar en facsimile’s van Franse Tirannie. De tournee gaat langs zes bibliotheken in Zuid-Holland.

Ontwikkeld door: Stichting Platform Rampjaarherdenking 1672 – 2022