Op dinsdag 4 april 2023 is het zover: dan opent Museum Nieuwkoop voor de eerste keer haar deuren. Willy de Zoete, gedeputeerde van de provincie Zuid-Holland zal het museum officieel openen. Deze bijeenkomst is alleen voor genodigden. Wanneer het museum ook opent voor publiek, leest u binnenkort op hun website. Naar verwachting is dat uiterlijk per 1 mei aanstaande. In het museum zelf kan men diverse collecties bewonderen. Voorheen waren er kleine musea in Nieuwkoop, nu zijn collecties en kennis verzameld. Het verhaal van het ontstaan van Nieuwkoop en het leven en werken in dit water- en natuurrijke gebied wordt hier verteld. Bij dat stukje historie hoort ook de Oude Hollandse Waterlinie. Hiervoor zal een permanente expositie worden ingericht.
Holland is door mensenhanden gevormd. De zorg voor droge voeten, eten en warmte hebben bepaald hoe grote delen van Holland zijn ingericht. In Museum Nieuwkoop leren bezoekers het landschap lezen: vanaf de parkeerplaats van het museum zijn in één oogopslag polders, drassig land, slootjes, dijken en de Nieuwkoopse plassen te zien. Met een bezoek aan Museum Nieuwkoop krijgt de bezoeker inzicht in het ontstaan en de veranderingen in het landschap. De bezoeker ontdekt niet alleen de omgeving van Nieuwkoop, maar krijgt voeling met de ontstaansgeschiedenis van een groot deel van Nederland. Nieuwkoop staat model voor de veranderingen in het Hollandse landschap door de eeuwen heen. Vanaf de eerste ontginningen tot aan de huidige situatie met plassen, moerassen, polders en droogmakerijen.
Nieuwkoop is een verbastering van Nieuwe Cope. In dit gebied werden vanaf 1100 copes uitgegeven: stukken land die ontgonnen mochten worden. Het museum laat het ontstaan zien van het huidige veenweidegebied en de ontwikkelingen door de eeuwen heen. Er is aandacht voor de historische ontwikkelingen, ambachten en gebruiken. Door het verbeelden, beleven en uitleggen van de maakbaarheid van Holland draagt het museum bij aan het levendig houden van de geschiedenis van de streek. Het museum wil met de diverse collecties inzicht geven en onverwachte en verrassende verbanden laten zien. We creëren verbeelding, verwondering, en nieuwe inzichten bij een breed publiek.